نقش مدیریت نگرش در پیشبرد اهداف زندگی

نگرش چیست؟ نگرش احساسی است درونی که رفتار، نماد بیرونی آن است و با استعداد و با ظرفیت افراد رابطه مستقیم دارد. ویژگی‌های شخصیتی، موقعیت اجتماعی، وضعیت اقتصادی و تغییرات شناختی فرد و نیز مقولات فرهنگی - اجتماعی، تبلیغات و مانند آنها از جمله عوامل مؤثر در تغییر نگرش‌ها می‌باشند.

اثر نگرش در شخصیت انسان: انسان با ویژگی‌های خاص زاده می‌شود و آن ویژگی‌ها در شکل‌گیری نگرش او دخیل هستند. هر انسانی در دوره‌های مختلف عمر خود، از پیش از تولد تا سنین پیری تحت تأثیر عوامل مختلف، از شخصیت ذاتی و سرشت گرفته تا محیط و زبان بازکردن و موقعیت‌های اجتماعی قرار دارد که همگی در شکل‌گیری نگرش وی سهیم هستند. اصلی‌ترین عوامل موثر بر نگرش انسان‌ها عبارت است از:

شخصیت: آدم‌ها از همان زمان تولد با هم فرق دارند. حتی دو بچه از یک پدر و مادرکه در یک محیط رشد کرده و یک آموزش داشته‌اند با هم فرق دارند. بطور کلی، هر انسانی سرشت مخصوص و در نتیجه  نگرش مخصوص دارد که بین دارندگان آن سرشت متداول است.

محیط: بیش از هر عامل دیگری در شکل‌گیری رفتار انسانها موثر است و تاثیر پرورش در هر محیط (خصوصا در دوران کودکی و نوجوانی) با تربیت نگرش انسان‌ها رابطه مستقیم دارد.

کسب علم و معرفت: تجربه نشان داده که بسیاری از انسان‌ها با کسب علم و دانش و معرفت در سایه لطف خداوند با یک تصمیم، عزم راسخ، تلاش و مطالعه سرگذشت دیگران توانسته‌اند در مدت کمی سرنوشت زندگی خود را دگرگون کرده و پای در مسیر خوشبختی و موفقیت بگذارند.

افراد با ایمان، خدای رحمان را در جای جای زندگی خود حس می‌کنند و به این درک رسیده‌اند که خداوند همواره و همیشه ناظر بر افکار و اندیشه‌های فرد است و هیچ چیز بر او پنهان نیست. افرادی که از درجه‌ی ایمان بالایی برخوردارند خود را شایسته کسب نعمت‌ها می‌دانند، بنابراین امید و ایمان به خدا را سرلوحه‌ی کارهای خود قرار می‌دهند و با یک توکل عمیق که پس زمینه‌ی آن فکری پاک و عاری از نگرانی است، در جهت کسب اهداف خود تلاش می‌کنند.

افرادی که ایمان به خداوند را سرلوحه‌ی کار خود قرار می‌دهند، ترس و نگرانی را به خود راه نمی‌دهند و هر اتفاقی را خیر و نیکو دانسته و اگر نتوانستند به چیزی که می‌خواهند برسند، دست از تلاش برنمی‌دارند و سعی می‌کنند با تغییر مسیر و تکنیک دوباره شروع به فعالیت کنند. آن‌ها معتقدند خداوند در هر کاری یاری کننده‌ی افراد است. قرآن کریم می‌فرماید: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ ای اهل ایمان، (در پیشرفت کار خود) از صبر و مقاومت کمک گیرید و به ذکر خدا و نماز توسّل جویید، که خدا با صابران است. (بقره/153)

اثر نگرش بر شیوه رهبری: نگرش همواره یک پای تیم رهبری است و در کارها نقش دارد و چنان قدرتی دارد که می‌تواند تیم‌ها را به اوج برساند یا به زمین بزند، نگرش خوب و بد وقتی در معرض دیدگاه‌های دیگر قرار می‌گیرد میل به ترکیب می‌یابد و سرعت پخش نگرش بد از نگرش خوب بیشتر است. آنچه که مسلم است اساس یک تیم، توجه به نگرش افراد آن تیم است. داشتن استعداد برای یک تیم لازم است و حتی یک عده معتقدند بدون استعداد نمی‌توان پیروز شد، ولی نکته حائز اهمیت این است که  با داشتن استعداد هم می‌شود باخت و صرف داشتن استعداد برای موفقیت تیم کافی نیست. داشتن نگرش برد است که می‌تواند ضمن داشتن استعداد برد را تضمین کند.

برخی نگرش‌های فاسد که موجب تباهی تیم‌ها خواهد شد را به شرح زیر شمرد:

ناتوانی در پذیرش اشتباه: هیچ انسانی کامل نیست و کسانی که گمان می‌کنند کاملند به درد کار تیمی نمی‌خورند.

قصور در بخشش: کینه ورزیدن هرگز کاری سازنده و مناسب نیست و اگر در تیمی حالت گذشت نباشد به زودی از هم خواهد پاشید.

تنگ نظری: آرزوی برابری، سرچشمه حسادت و تنگ نظری است. هریک از انسان‌ها به نوعی خاص آفریده شده‌اند و عملکرد آنها با هم متفاوت است.

خودخواهی: آدمهایی که قویاً معتقدند بیشتر از دیگران اهمیت دارند و این نگرش نتیجه ای جز شکست تیم ندارد.

روحیه خرده‌گیری: این افراد معتقدند که کار هیچ یک از اعضای تیم درست و قابل قبول نیست.

میل شدید به کسب تأیید انحصاری دیگران: فرد دارای چنین نگرشی آشکارا منتظر تحسین و کرنش است. خواه شایسته آن باشد و یا نه.

گزینش یکی از این دو با ما است اینکه امروز کیستیم پیامد گزینش دیروز ما است. فردا هم همان خواهیم شد که امروز برمی‌گزینیم‌. فقط خود شما مسئول تصمیم‌گیری و عمل کردن هستید با این همه حتی پس از موفقیت و پیدا کردن نگرش تازه از هجوم تجربه‌های تلخ و ناگوار در امان نخواهید بود. دکتر برادرز روانشناس معروف می‌گوید: هر کس خواهان موفقیت است باید یاد بگیرد که ناکامی جزء حتمی فرایند پیشرفت است. انسان به هر جایی که می‌رسد مدیون راهی است که می‌رود و در راه رسیدن به مقصد، انسان خطا را بپذیرد و در اثر ناملایمات پس نزند و پیش برود. موفقیت تابع نگرش ما است یعنی توان برخورد مثبت با شکست و ناکامی .

نکته پایانی

انسان‌های موفق هم ممکن است مانند افراد معمولی تجربه‌های تلخی را از سر گذرانده باشند، گذشته بدی داشته باشند، دارای محدودیت‌هایی بوده و یا حتی باشند، ولی یاد گرفته‌اند که همه چیز به نگرش آنها بستگی دارد، به اینکه چطور فکر می‌کنند و چه چیزی را باور می‌کنند، آنها یاد گرفته‌اند طرز کارها و نگرش‌هایی را انتخاب و تبدیل به باور کنند.